Фадзей Булгарын звычайна прыцягвае ўвагу даследчыкаў найперш як літаратар і публіцыст. Але ў яго творчай спадчыне ёсць надзвычай цікавы тэкст прысвечаны ў тым ліку і гісторыі нашага горада – «Путевые заметки на поездке из Дерпта в Белоруссию и обратно весною 1835 года». Вельмі цікавыя назіранні Ф. Булгарына за гарадскімі асяродкамі Усходняй Беларусі – Віцебскай і Магілёўскай губерняў. Неабходна адзначыць, што агульны тон апавядання Ф. Булгарына зусім не суцяшальны і далёка не кампліментарны для большасці гарадоў і мястэчак гэтых рэгіёнаў. Аўтар мастацкімі сродкамі падкрэслівае кантраст паміж маляўнічай прыродай краю ды занядбалымі гарадскімі паселішчамі:
«Посреди самой роскошной природы, между красными холмами, на берегах великолепных рек, в пышной зелени видны какие-то черные пятна. Это Белорусские города и села! Вся разница между деревней и так называемым местечком состоит в том, что в сем последнем хижины крыты не соломой, а деревом, по большей части неструганым, а просто щепленым, что в местечке есть великолепный католический костел или монастырь, несколько огромных корчем и что здесь толпы оборванных жидов месят грязь другого разбора, нежели в деревнях»[1, с. 194-195].
Читать дальше: «Путевые заметки» 1835 года Фадзея Булгарына як крыніца па гісторыі горада Магілёва